“กลุ่มลูกหว้า” เยาวชนกลุ่มเล็ก ๆ ที่ทำเรื่องใหญ่ “Lookwa” a small group of young volunteers who create the big impact.

BY NANTAKAN VITHEENON

ยุคเปลี่ยน สมัยเปลี่ยน การจะทำให้สิ่งที่เคยมีมาให้คงอยู่และยังสืบเนื่องต่อไปเป็นเรื่องที่ไม่ง่ายนัก เช่นเดียวกันกับจังหวัดเพชรุบรี เพชรบุรีเป็นเมืองที่มีมรดกทางศิลปะพื้นบ้านและงานหัตถกรรม รู้จักกันดีในนาม “สกุลช่างเมืองเพชร” แต่เมื่อไม่กี่สิบปีนี้เกือบจะสลายหายไปพร้อมกับครูช่าง

Ages and periods passed bring about many changes, maintaining and keeping something would not be easy, it’s the same at Phetchaburi Province to which local heritable arts and handicrafts belong. “PHETCHABURI’S ART AND CRAFT” have been well known for ages, but it started to be lessened these lately decades, same for artisan masters.

ครูจำลอง บัวสุวรรณ์ ผู้เป็นแกนนำหลักที่ทำหน้าที่ต่อลมหายใจ อนุรักษ์ สืบสาน และปลุกจิตวิญญาณเมืองเพชร ให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง ครูจำลองกล่าวว่า “เราไม่สามารถแยกศิลปะอออกจากวิถีชีวิตได้ มองไปทางไหนทุกที่ ก็เป็นศิลปะ” เพชรบุรีมีงานสกุลช่างเมืองเพชรที่เป็นสมบัติประจำจังหวัด ไม่ว่าจะเป็นงานปูนปั้น งานตอกกระดาษ งานทำทอง งานงานเขียนลายรดน้ำ และอีกมากมาย ครูจำลองมองว่า งานศิลปะจะอยู่สืบไปได้ จำเป็นต้องขับเคลื่อนด้วยกลุ่มคนในยุคสมัยนั้น ๆ เพื่อให้เท่าทันพลวัตของสังคมยุคใหม่ อย่าง”กลุ่มลูกหว้า” เยาวชนที่เกิดและเติบโตในจังหวัดเพชรบุรี ชื่อของกลุ่มมีที่มาจาก “ลูกหว้า” ที่เป็นต้นไม้ประจำจังหวัดเพชรบุรี กลุ่มลูกหว้าใช้วิธีการเปิดพื้นที่สร้างสรรค์ ที่ได้รับความอนุเคราะห์จากผู้ใหญ่ใจดี สร้างการเรียนรู้ให้กับทุนคนที่สนใจ โดยมีฐานปฏิบัติการที่ใช้ส่งต่อองค์ความรู้ทั้งด้านประวัติศาสตร์และวิธีการสร้างสรรค์งานสกุลช่างเมืองเพชรอยู่ที่หอศิลป์วัดใหญ่สุวรรณาราม และเขาวัง เคเบิ้ลคาร์

Teacher Jamlong Buasuwan, the mainstay of a small group in Phetchaburi who have been trying to save their heritage and trigger the spirit of the people to realize about their province. Teacher Jamlong said “We cannot separate arts out of our life, everything is involved with arts in any aspects”. There’re many kinds of arts which are the province’s heritages, for examples; stuccoworks, printable works, gold works, Thai lacquer works, and etc. Teacher Jamlong said that artworks will be existed if that generation’s people try to save it, and make it trendy for the modern age. “Lookwa” is a small group of young people who were born and raised in Phetchaburi, the group’s name is originated from “Lookwa” which’s the name of Phetchaburi’s Tree. Lookwa group opened the creative places which were sponsored by the good supporters in order to encourage the people learning about arts and crafts. The places are also used as work stations for passing on the knowledge of crafts’ history and creative methods of this Phetchaburi to the people. The creative places are located at Arts Hall, Suwannaram temple and at Khao Wang Cable Car.

สุนิสา ประทุมเมือง หรือน้องหนูแดง หนึ่งในเยาวชนกลุ่มลูกหว้า สืบสานงานสกุลช่างเมืองเพชร ผู้พาเราเรียนรู้วิธีการทำพวงมโหตร ที่ได้รับการถ่ายทอดความรู้ด้านการทำพวงมโหตรและการตอกลายกระดาษจากคุณครูพิทยา ศิลปศร และคุณครูยุวันดา ศิลปศร ครูช่างเมืองเพชร พวงมโหตรจะปรากฏตามธงราว ห้อยระย้าตามงานมงคล งานบุญ ทำด้วยกระดาษว่าวรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสหลากสี พับให้เป็นสามเหลี่ยมแล้วใช้กรรไกรตัด จากนั้นนำมาซ้อนกัน ร้อยด้ายแขวนประดับ เป็นพวงอุบะ สาเหตุที่เลือกงานพวงมโหตรมาเป็นจุดเด่นของการสืบสานงานด้านสกุลช่างนั้นเป็นเพราะงานตอกกระดาษ เป็นงานที่มีผู้สืบสานไม่มากนัก เสี่ยงต่อการสูญหาย และทำตามได้ไม่ยาก อีกทั้งใช้เวลาในการทำไม่นาน ก็สามารถนำกลับบ้านได้

Sunisa Prathummeung or Nong Noodaeng who is one of the young volunteers in this Lookwa group, and inherits the crafts of this Phetchaburi. Nong Noodaeng leads us to know how to make a unique garland’s budor Puang Mahot in Thai which she has learned together with making printable papers from teacher Pittaya Silapasornand teacher Yuwannda Silapasorn, the handicrafts experts of Phetchaburi. The buds will be used as decoration for the flag strips in auspiciousand religious ceremonies, it’s made from squared knit-making paper in many colors, then it’s folded into triangle shape before cut, and piled up as a long garland’s bud. Making Puang Mahot was chosen to be the main lesson of the study of arts because it’s a part of printable paper arts which is rarely found, and there’re less inheritors, it’s almost no longer in existence. It’s not too difficult to learn how to make it with short time spent before taking it with us.

หากมีโอกาสได้เดินไปตามชุมชนคลองกระแชง หนึ่งในชุมชนเมืองเก่าริมแม่น้ำเพชรบุรี จะเห็นทางเดิน ที่ถูกประดับตกแต่งด้วยพวงมโหตร เคลื่อนไหวพลิ้วไปกับแรงลม เป็นสัญลักษณ์แห่งการรักษาและการสร้างสรรค์อย่างมีส่วนร่วม แสดงให้เห็นถึง ความคิด ความตั้งใจ ความรักและหวงแหนของเยาวชนและคนทุกกลุ่มในจังหวัดเพชรบุรี ที่ร่วมมือกันพัฒนาเมืองผ่านการฟื้นฟูศิลปะที่กำลังจะสูญหายไปของตนเอง ให้กลับมามีสีสันและทรงคุณค่าอีกครั้ง ดังนั้น อาจกล่าวได้ว่า

When walking along the Krachang canal, in the local community by the Phetchaburi River, roads with many beautiful Puang Mahot will be seen, they’re lively moved by the winds like a symbol of existing and creative arts. It shows the people’s ideas, intentions, conservation and preservation of arts by the young people and other groups in Phetchaburi, they have tried to improve and develop their vanished arts to become more important and valuable. It might be said that

“เมื่อใดที่เห็นพวงมโหตร นั่นแปลว่า การอนุรักษ์และสืบสาน
ไปถึงพื้นที่ตรงนั้นแล้ว และกำลังจะถูกส่งต่อไปยังที่ใกล้ ๆ เรื่อย ๆ  สืบต่อไป ”

“When seeing Puang Mahot, it means that conservation and preservation of arts already reached there, and it would be passed to the others places later”