ความอุดมสมบูรณ์ของผืนแผ่นดินเมืองเพชร ก่อเกิดพืชพันธุ์ธัญญาหารที่มีคุณภาพดีและมีความหลากหลาย สะท้อนผ่านภาพอันตระการตาของทุ่งนา ป่าตาล เทือกเขาและท้องทะเล ภายใต้ความงดงามของทิวทัศน์ได้ซ่อนขุมทรัพย์ล้ำค่าที่หล่อเลี้ยงเมืองเพชรอย่างไม่สิ้นสุด จากพื้นฐานของการหาอยู่หากินก่อเกิดเมืองช่างแห่งช่างสยามอันวิจิตรงดงามในปัจจุบัน
The abundant and fertile soil of Phetchaburi bring about diversified and high quality source of nutrition, which can be observe through rice fields as far as the eye can see, forests of toddy palm trees, large mountain ranges, and the deep blue sea. Beneath the scenic beauties lies invaluable treasures, it endlessly sustains the livelihood of Phetchaburians, ever since the time of hunt and gathering to the creation of the city of Siamese artisans today.
ขุมทรัพย์ล้ำค่า คือ พืชพันธุ์ธัญญาหาร เมื่อมีวัตถุดิบอันดีเยี่ยม ผนวกกับฝีมือในการปรุงอาหารอันประณีตของคนเมืองเพชร ที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น และการได้รับวัฒนธรรมด้านอาหารจากราชสำนักอยุธยา รัตนโกสินทร์ ชาวจีน ชาวมอญ และกลุ่มชาติพันธุ์ในท้องถิ่น เกิดการเลือกรับปรับใช้อย่างลงตัว ทำให้อาหารเมืองเพชรมีอัตลักษณ์เฉพาะ ปรากฎอยู่ในอาหาร 4 อย่างที่โดดเด่น คือ แกงคั่วหัวตาล ขนมจีนทอดมัน ข้าวแช่ และก๋วยเตี๋ยวน้ำแดง ซึ่งสะท้อนรากวัฒนธรรมของเพชรบุรีได้อย่างชัดเจน
The invaluable treasures refer mainly to the abundant food of Phetchaburi. We have excellent ingredient combined with Phetchaburian meticulous cooking, which has been passed down from generation to generations, as well as cultural cuisines passed down from the royal courts of Ayutthaya, Rattanakosin, Chinese, and Mon, they have combined into delectable dishes unique to Phetchaburi. The most prominent dishes that reflects Phetchaburi’s cultural roots are Kaeng-Kua-Hua-Tan (Toddy palm curry), Kanomjean-Thotman (Fermented rice-flour noodles with fried fish cake), Khawchae (Rice in ice water), and Kwyteiyw-Nam-Deang (Red-soup noodles).
แกงคั่วหัวตาล เป็นแกงพื้นถิ่นของชาวเพชรบุรี โดยการคัดสรรลูกตาลอ่อนอย่างพิถีพิถันไม่อ่อนและไม่แก่จนเกินไป จะให้เนื้อสัมผัสที่กรอบ ไม่เหนียวหยาบ นำเฉพาะส่วนหัวของลูกตาลอ่อนมาฝานบางๆ ขยำกับน้ำเกลือ ทำให้เหลือรสขมนิดๆ แกงกับเครื่องแกง กะทิ ปลาย่าง หรือเนื้อย่าง ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาลโตนด แกงคั่วหัวตาลจะมีรสขมจางๆของหัวตาลอ่อนที่เป็นอัตลักษณ์อันโดดเด่น และปรุงด้วยรสหวานของน้ำตาลโตนดซึ่งทำให้ได้รสชาติที่กลมกล่อมมากขึ้น
Kaeng-Kua-Hua-Tan (Toddy palm curry) is a local curry belonging to Phetchaburi. The young toddy palm will be carefully selected, not too old but not too young either, to give a crunchy texture without being tough and chewy. The young toddy palm will be thinly sliced and kneaded with salt until only slight bitter notes remains. Next they will be cooked together with curry pastes, coconut milk, grilled fish or grilled meat, seasoned with fish sauce, and palm sugar. Kaeng-Kua-Hua-Tan possess a slight bitter note, which is a characteristic of young toddy palms, combined with the sweetness of palm sugar giving the dish a mellow flavor.
ขนมจีนทอดมัน ทอดมันและขนมจีน ที่ชาวเพชรบุรีจับมาทานคู่กันอย่างลงตัว ทอดมัน นิยมใช้ปลาอินทรีย์ ซึ่งเป็นปลาที่หาง่ายในแถบนี้ มีรสอร่อยเนื้อแน่น โดยผสมกับเครื่องแกง และใบกระเพรากรอบ เวลากินจะวางเส้นขนมจีนไว้ด้านล่าง วางชิ้นทอดมันไว้ด้านบนและราดด้วยน้ำจิ้มหวานๆ เปรี้ยวๆ หรืออาจาดน้ำราดอาหารของมุสลิมอินเดีย มีแตงกวาหันชิ้นเล็กๆ ผสมมาในน้ำจิ้ม บางร้านจะมีห่อหมกให้ด้วย รับประทานพร้อมกันได้ทั้งสามอย่างหรือแยกรับประทานก็ได้
Kanomjean-Thotman (Fermented rice-flour noodles with fried fish cake) is a perfect match made by Phetchaburians. Thotman (fried fish cake) commonly uses Indo-Pacific King mackerel, which can easily be found in this area. The firm and delicious fish will be mixed with curry paste and crispy basil leaves. The fried fish cake are served on top of Kanomjean (fermented rice-flour noodles) and either glaced with sweet and sour sauce or with Ajat (diced cucumber-onions in vinegar), an Islamic-indian sauce. Some restaurants would serve this dish together with Homok (steamed fish curry in banana leaves), they can be eaten together or separately.
ข้าวแช่ เป็นอาหารยอดนิยมของชาวเพชรบุรีมายาวนาน มีทั้งหาบขายและเป็นร้านนั่งรับประทาน ข้าวแช่ของเมืองเพชรแบบดั้งเดิมจะมีเครื่องเคียง 3 อย่าง คือ ลูกกะปิทอด หัวไชโป๊หวาน และปลายี่สุ่นผัดหวาน หม่อมเจ้าหญิงพูนพิศมัย ดิสกุล กล่าวไว้ว่า ข้าวแช่เพชรบุรีมีชื่อเสียงเป็นเพราะ เพชรบุรีมีน้ำที่ขึ้นชื่อลือนามว่าเป็นน้ำดี ใส สะอาด บริสุทธิ์ ชาวเพชรจะหุงข้าวใส่กระด้งไปที่ริมแม่น้ำ ไปแช่น้ำไว้นิดหน่อย แล้วใช้มือปัดถูข้าวให้เป็นรูปแหลมทั้งหัวทั้งท้าย จนกระทั่งสวยเรียบร้อยดีแล้ว ก็เอากลับขึ้นมาเทข้าวที่ขัดแล้วยกลงในผ้าขาวบางแล้วก็มัดขึ้นใส่ลังถึงนึ่งด้วยน้ำดอกไม้ของหอมก็จะได้ตัวข้าวไว้กินกับเครื่องเคียง
Khawchae (Rice in ice water) is a longtime favorite of Phetchaburians. They can be found selling in Hab (a person carry two loads suspended from the ends of a pole across the shoulder) or at restaurant. The classic Khawchae from Phechaburi are served with 3 sides; Luk kapi thot (Fried shrimp-paste-balls), Hua-chai-po-hwan (sweet raddish), and Pla-yisun-pat-hwan (sweet-stirfried spotted eagle ray). H.S.H. Princess Poon Pismai Diskul once said that Khawchae from Phetchaburi are famous because Phetchaburi is well-known for its quality water, pure, clean, and clear. The Phetchaburians would cook rice in a rice winnowing basket, called kradong, and take it to the river, while soaking the rice in the river, they will scrub the rice until both ends becomes angular. Once the rice are neat and beautiful, the rice will be drained using a muslin cloth before being steamed with flower water, resulting in fragrance rice to be eaten with the side dishes.
ก๋วยเตี๋ยวเมืองเพชร แม้หลายร้านจะมีสูตรลับเฉพาะตนแต่จะมีลักษณะคล้ายกัน คือ น้ำซุปที่กลมกล่อมจากส่วนผสมของซีอิ๊วท้องถิ่น น้ำตาลโตนดที่สดใหม่ และน้ำต้มเนื้อคุณภาพ เสริฟพร้อมพริกน้ำส้ม Homemade จากพริกกระเหรี่ยงอำเภอหนองหญ้าปล้อง ให้รสเผ็ด และหอมอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น ซอสพริกสีแดงจากโรงงานท้องถิ่นใส่ถ้วยเล็กๆ วางพร้อมกับชามก๋วยเตี๋ยวเนื้อที่ตุ๋นจนได้ที่และเส้นก๋วยเตี๋ยวที่ลวกอย่างพอดี ก๋วยเตี๋ยวในเพชรบุรีจึงเป็นอาหารอัตลักษณ์อย่างหนึ่งที่เป็นที่นิยมของคนเพชรและนักท่องเที่ยว
Kwyteiyw Phetchaburi (Phetchaburian Noodles), even though many restaurants have their own secret recipes, however they still share the following characteristics; a delicious broth combined with local soy sauce, fresh palm sugar, quality beef stock, served with homemade chilies-vinegar sauce made from Karen chilies, a product of Nong Ya Plong district, which give the dish a spicy flavor, and unique local fragrances. Red chili sauce from local factory is served in a small cup next to a bowl of perfectly cooked noodles with tender stewed beef. Kwyteiyw Phetchaburi is a unique local dish, which is popular among both Phetchaburians and tourists.
